Sunday, September 28, 2008
Ерөөлт яажаан болоо?
Ёоё, өнөөдөр харин овоо дулаахан байнуу даа энэ чинь гэсээр сэрээл нүдээ нээтэл Ерөөлт өөдөөс би цэцэрлэгтээ явлаа шүү баяртай гэжийн, халит гараараа бака гэж дохичоол хартал нэг л өөрөө....
Орой цэцэрлэгээс нь би авлаа, нэг л бишээ.Юу нь тийм сонин харагдаад байгаан бол доо гэж халит бодсон ч тэгэж их сүрхий анзаарсангүй.2өдрийн дараа эмээ нь чи Ерөөлийн яасныг мэдсэнүү гэх нь тэр, гүй ээ л гэлээ.
Наашир Ерөөл гэж дуудаал хартал үсний нэг хэсэг нь алга болцон, аймар сонин харагдаад байсан нь энэ байж гэж бодонгоо яацийн гэтэл.
Ерөөл гэмшингүй доошоо хараал зогсоно
Ээж: Яахав дээ, үсэндээ бохь наачаад үстэйгээ цуг татаад авцан
Гүй ээ, энэ яаажаан болоо, айлын хүүхдүүд чинь хайчилдаг байтал туг үстэйгээ цуг хуу татаал авцан байхын, аймар донгио харагдаад байсан чинь яг тийм байшд.
Уг нь би үснээс яаж бохь салгадгыг мэддэг болцон байсышд, хүнийг хэрэгжүүлэх ч боломж өгөлгүй аймар болгоцон гээл би үгэлсэн гэх үү, хэлсэн гэх үү нэг тиймэрхүү юм гэрээр болоод өнгөрлөө.
Friday, September 26, 2008
Эмээгээ өрөвдсөн нь
Өнөөдөр ээж маань эмнэлэгт хэвтлээ, толгой тархи нь өвдөөд байна гээл хэдэн өдөр жаал муу байж байгаад өглөө хэвтсээн, эмчийн хэлсэнээр бол их муу байна гэнэ.Ингээд би гэрийн бүх ажил бас Ерөөлийг цэцэрлэгээс нь авах, хоол унд, хичээл хийлгэх гээл ажилтай боллоо.Тэгээд сая Ерөөлийг цэцэрлэгээс нь аваал замдаа бид 2 чинь баахан уламжлалт асуулт хариултаа ярисаар хууч хөөрсөөр алхаж явлаа.Эмээ нь эмнэлэгт хэвтсэнийг ч хэллээ.Яагаад аниа гээл нүд нь эргэлдээл, нүднээс нь нулимс цийлэгнээл, хоолой нь зангирч байнаа.Тээл баахан үгэлж гарлаа. Яагаад эмээгийн маань толгой өвдөөв, одоо баахан тариагаар хатгуулаад өвдөнө байх даа, мэдсэн бол толгойнд нь массаж хийж өгдөг байж, эвий дээ миний эмээ даанч гэдэс нь томроод байсын хагарчуул яанаа, би эмээгээ санаадийн гээл түүний яриа дууссангүй ээ.Гэртээ ирэн иртлээ их л эмээгээ өрөвдлөө.
Ивээлтийн шинэ утас
Нэг орой эгч маань утас гаргаж ирээд энийг цаашаа далд хийчэх 5 хоногийн дараа болох Ивээлийн төрсөн өдөрөөр нь өгөхгжаан гээл надаар хураалгадын байна.Би ч аваал тээр дээр нүдэнд нь үл харагдах газар нь аваачаал тавьчлаа. Дүүгийн маань төрсөн өдөр 9сарын 28-нд юм лдаа.Маргааш өглөө нь босоол явжийтал толины урд таны харж байгаа цаас байна аа, харлаа уншлаа хайр хүрлээ.Түүний хүсэлийг аль эрт ГАД мэдээд аль хэдийн ээжээр нь авхуулчиж гэж бодлоо. Яг л түүний зурсантай нь адилхан байгааздээ.Одоо тэр цаас толины хажууд байгаал байгаа, бас төрсөн өдөрөөрөө яг ийм утас гартаа барина гээл бүр төсөөлөөд сууж байгаа байх даа. Харин түүний бяцхан гартаа барих утас нь энэ шүү дээ.Бас болоогүй ээ, байрныхаа хүүхдийг гэртээ урьцан, ангидаа бас тэмдэглэнэ гэж байгаа. Аль эртнээс л ээждээ луувангын торт, пицца 2-оо захисан. Төрсөн өдөрөө сайхан тэмдэглээрэй, далимаар нь би жаал амттан идэх нь
Би чамайгаа санаад байна
Баян залууд хайртай охиноо алдчихаад
Бараан хорвоогийн хатуу амьдарлыг туулна гэж мэрийж байхдаа
Өнгөрсөн дурсамжаа өдөр өдөрөөр шингээвч
Өглөө унагсан нудимс хацарт минь ядуухан
Чи минь одоо яаж байгаа бол доо гэсэн бодол
Чимээгүй шөнийн дор үдшийн зүүдэнд минь зүдэрчих юм
Алсаас чамайгаа ганцхан харчаал буцахсан гэж
Аниргүй олон оддын дор би бодлоо
Амьдрал жамаараа заагалсан хэвээрээ л бидэн 2-ыг
Аяндаа мартана гэвч чадахгүй хайртайн гашуун үнэн болоод байна
Уучлаарай гэж хэн хэндээ хэлээгүй хайраа урсах нулимсаар төгсгөөгүй болохоор
Урьдын бүхэн минь надад хэцүүхэн дурсамж болж байна, би чамайгаа санаад байна
Бараан хорвоогийн хатуу амьдарлыг туулна гэж мэрийж байхдаа
Өнгөрсөн дурсамжаа өдөр өдөрөөр шингээвч
Өглөө унагсан нудимс хацарт минь ядуухан
Чи минь одоо яаж байгаа бол доо гэсэн бодол
Чимээгүй шөнийн дор үдшийн зүүдэнд минь зүдэрчих юм
Алсаас чамайгаа ганцхан харчаал буцахсан гэж
Аниргүй олон оддын дор би бодлоо
Амьдрал жамаараа заагалсан хэвээрээ л бидэн 2-ыг
Аяндаа мартана гэвч чадахгүй хайртайн гашуун үнэн болоод байна
Уучлаарай гэж хэн хэндээ хэлээгүй хайраа урсах нулимсаар төгсгөөгүй болохоор
Урьдын бүхэн минь надад хэцүүхэн дурсамж болж байна, би чамайгаа санаад байна
Thursday, September 25, 2008
Хичээл хийлгээл
Хичээл, үзэг бал, цаас дэвтэр, цүнх ном.., энэ бүгд манай эгчийн охин Ивээлтийн өдөр тутмын амьдрал бас баяр хөөр нь.
Тэр одоо 6-н настай, аль ухаан орохдоо л байнгын дэвтэр бал 2-той зууралдсан хүүхэд байсан юмдаг.Бас үргэлж л дүүдээ үсэг зааж өгөх гээл оролдох боловч нөгөөх нь яаг тоож харагдаач.Өнөөдөр би эгчийн лангуун дээр сууж байгаад ирлээ. Ээж маань толгой өвдөөдийн гэцэн, Ивээл 1 хичээл дутуу хийсэн, ойлгохгүй байна гэцэн бүүр гашилцан суужийн.Туслах санаатай харлаа, тооны хичээл байнаа. Зааж өгжийн гэж бараг л зодохнээ би. Нөгөөх маань жаал уйлмаар санагдаж хэдэн нулимс унагаажийшүү, зо зо яаваа...Шүд өвдөөдийн. зо зо.., юу хэлхэв дээ.Тээл жоохон байжийгаал эвлэрээл дуусаал бусад хийснийг нь шалгалаа.
Эмээ бид 2 хийсийн гээл буруу бишээ гэсэн шиг хэлжийн, уншлаа. Ийм асуулт байна аа.
Сүүний тухай оньсого бич.
Хариулт: Үнээнээс гардаг, түүгээр нь цагаан идээ хийдэг, шингэн зүйл тэр юу вэ? Сүү
гэцэн байна.
Дахиад уншлаа, яалтачгүй тэгчиж, инээв, бүүр аймар инээд хүрэв.
Тэгээд эгчдээ хүүш, энэ одоо яажаан бол гээл уншуулав.
Эгч: Яосон, зөв л байшд
Ээж: Өөр юу гэхийн энэ чинь зөв шд гээл баталжийн
Би жаал гайхав, Ивээлрүү харлаа, өөдөөс яасан гэсэн байртай харжийн, хэсэг бодох хэрэг гарлаа.
Тээр, хэзээ оньсого ийм байлаа гээл хэлж, тайлбарлаж өглөө... нээрээ гэрээрээ нийлж хүний толгой хүртэл эргүүлдэг байшд.
Цасанд дарагдсан цэцэг
Цэцэг хожимдож ургачихаад
Намрын сүүлчийн сараар цасан дор уйлдаг юм гэнэ лээ
Эгшүүхэн дурлалын тодхон заяандаа тэр нулимстай хоцорсондоо
Эндүүхэн бодоогүй хайраа зөндөө хүлээгээд тэр зундаа ирсэнгүй дээ
Сэтгэлээ зураагүй ч оддоос ч тодхон хүлээлт нь хэний шөний мөрөөр
Жавартай нуурын хагасхан нулимс байваа би мэдсэнгүй
Сэмхэн зүүдэндээ ч холдоогүй сүүлчийн болзоо нь яагаад
Жиндүүхэн төгсгөлтэй юм болоо, тэр хэлсэнгүй
Буцаад ирээгүй болохоор дассан нулимс минь түүнийг аргадаад л тэр
Уулзаад салаагүй болохоор дэнсэхийн салхинд учирлаасаа зөрөөд л тэр
Үгүйлж чадсангүй, санаж чадсангүй
Битүүхэн гүн хайраа зүүднээсээ ганцхан асуужээ
Намрын сүүлчийн сараар цасан дор уйлдаг юм гэнэ лээ
Эгшүүхэн дурлалын тодхон заяандаа тэр нулимстай хоцорсондоо
Эндүүхэн бодоогүй хайраа зөндөө хүлээгээд тэр зундаа ирсэнгүй дээ
Сэтгэлээ зураагүй ч оддоос ч тодхон хүлээлт нь хэний шөний мөрөөр
Жавартай нуурын хагасхан нулимс байваа би мэдсэнгүй
Сэмхэн зүүдэндээ ч холдоогүй сүүлчийн болзоо нь яагаад
Жиндүүхэн төгсгөлтэй юм болоо, тэр хэлсэнгүй
Буцаад ирээгүй болохоор дассан нулимс минь түүнийг аргадаад л тэр
Уулзаад салаагүй болохоор дэнсэхийн салхинд учирлаасаа зөрөөд л тэр
Үгүйлж чадсангүй, санаж чадсангүй
Битүүхэн гүн хайраа зүүднээсээ ганцхан асуужээ
Минийх гэвч хүнийх
Чи эргэн нэг санаарай, үлдсэн дурсамжууд ийм байсаан
Дэрээ элгэндээ тэврээд чи минь өрөөндөө уйлаад үлдсэн
Би танайхаас гаран хаалгыг чинь налаад уйлсанг
Бид 2-ын хайр ийм тавилантай байх ёсгүй байсиймаа
Бүлээн нулимсаа хэн хэнийхээ төлөө урсгаад ч яах билээ
Бид 2-ын амьдрал нар сар шиг зөрөөтэй байсан болохоор л тэр
Хэн хэндээ хайртай хирнээ хэний ч юм бэ тэрэнд чамайг минь өгнө гэхээс
Хувь тавиландаа хөлчүүрхэн дэмий л би ганцаараа
Азгүй заяасан амьдарлын хүрдэнд болзоо болгон хайралсан чамайгаа би алдчихлаа
Чи минь миний араас битгий уйлаач
Өнөөдөр энэ хайранд үнэнч гэж ганцхан л хайр үлдэж
Өнгө мөнгөтэй хэнд ч хамаагүй охиноо өгдөг болчихож дээ
Гэхдээ тэрийг минь баян ядуугын зөрүүгээр бид 2 хагацлаа
Буян дутуу амьдралдаа сөгдөөгүй явсан ч энэ хайрыхаа өмнө сөхөрлөө
Айлын хүнд амраг чамайг минь тэд өгчихжээ
Аваад чамайгаа зугтъя гэвч алгыхан чинээхэн байна даа бид хоёр
Нандин үерхэлээ хоёулаа 18-н насандаа үзээд
Намайг чи минь үүгээр мартсан нь дээр юм байна
Насан туршдаа зүрхэндээ гүнзгий шархтай би чинь үлдлээ
Дэрээ элгэндээ тэврээд чи минь өрөөндөө уйлаад үлдсэн
Би танайхаас гаран хаалгыг чинь налаад уйлсанг
Бид 2-ын хайр ийм тавилантай байх ёсгүй байсиймаа
Бүлээн нулимсаа хэн хэнийхээ төлөө урсгаад ч яах билээ
Бид 2-ын амьдрал нар сар шиг зөрөөтэй байсан болохоор л тэр
Хэн хэндээ хайртай хирнээ хэний ч юм бэ тэрэнд чамайг минь өгнө гэхээс
Хувь тавиландаа хөлчүүрхэн дэмий л би ганцаараа
Азгүй заяасан амьдарлын хүрдэнд болзоо болгон хайралсан чамайгаа би алдчихлаа
Чи минь миний араас битгий уйлаач
Өнөөдөр энэ хайранд үнэнч гэж ганцхан л хайр үлдэж
Өнгө мөнгөтэй хэнд ч хамаагүй охиноо өгдөг болчихож дээ
Гэхдээ тэрийг минь баян ядуугын зөрүүгээр бид 2 хагацлаа
Буян дутуу амьдралдаа сөгдөөгүй явсан ч энэ хайрыхаа өмнө сөхөрлөө
Айлын хүнд амраг чамайг минь тэд өгчихжээ
Аваад чамайгаа зугтъя гэвч алгыхан чинээхэн байна даа бид хоёр
Нандин үерхэлээ хоёулаа 18-н насандаа үзээд
Намайг чи минь үүгээр мартсан нь дээр юм байна
Насан туршдаа зүрхэндээ гүнзгий шархтай би чинь үлдлээ
Wednesday, September 24, 2008
Хайр гүндээ
Үнэнч байна чамдаа гэж өөртөө би амлаад хажуугаар чинь зөрье
Үгүйлээд байх юм гэвч хэлж чадахгүй холдох юм
Санаанд минь байгаа энэ шохоорхол чи намайг хөглөөч
Сартай шөнийн зүүдэнд чинийхээ үүдэнд би хүлээе
Ширхэг ширхэгээр цас хаялсан өвлийн үдэш болзоонд чамайг урьлаа
Сэмхэн дөхөөд уруул дээр чинь зөөлөн үнслээ
Саваагүйтэн гараас чинь атган сэтгэлээсээ халуухнаараа тэвэрхэд
Сартай шөнийн зүүд дуусч саруул өглөөний нар намайг сэрээчихлээ
Зуны өглөөний нар зүсрэх борооны үүлний цаагуур шургана
Зөндөө бодсон охиноо дахиал өгүүлээд байх юм
Яах аргагүй амраг болохоор ялдам зүрхэндээ тавилангаараа үлдээхээс
Ямар ч үгүйлсэн харцгүй тэнхил чамайгаа л нэг ширтхээс
Үгүйлээд байх юм гэвч хэлж чадахгүй холдох юм
Санаанд минь байгаа энэ шохоорхол чи намайг хөглөөч
Сартай шөнийн зүүдэнд чинийхээ үүдэнд би хүлээе
Ширхэг ширхэгээр цас хаялсан өвлийн үдэш болзоонд чамайг урьлаа
Сэмхэн дөхөөд уруул дээр чинь зөөлөн үнслээ
Саваагүйтэн гараас чинь атган сэтгэлээсээ халуухнаараа тэвэрхэд
Сартай шөнийн зүүд дуусч саруул өглөөний нар намайг сэрээчихлээ
Зуны өглөөний нар зүсрэх борооны үүлний цаагуур шургана
Зөндөө бодсон охиноо дахиал өгүүлээд байх юм
Яах аргагүй амраг болохоор ялдам зүрхэндээ тавилангаараа үлдээхээс
Ямар ч үгүйлсэн харцгүй тэнхил чамайгаа л нэг ширтхээс
Шөнө татсан солонго
Тэр шөнийн бүдэгхээн дурсамж
Миний сэтгэлийн хаалгыг эргэн тогшлоо
Эвлээгүй хайранд буруутай гэж хэний нулимс хэлсэн юм бэ
Бодохдоо, жаргалаас тусгаар улс зовлон хүсчээ дээ
Миний хээр өгүүлсэн дурлал үргэлжлэл дундаа гацчихсанг би мартаагүй
Хээрийн салхины аясыг даган бөхийдөг шиг
Чиний харцыг даган зүрх сэтгэл минь бөхийж билээ
Ямартай ч мартана гэсэн бодлоо өөрөөсөө аяч хаяагүй ч
Янаглан зовоох нулимсанд сиймхий учрал байсан байжээ.
Зөөлөн хаялсан цасан ширхэг зүрхний гүнд нэвсийх шиг
Өнөөдрийн жавраас алсад наран ээсэн нь үнэн юмдаг.
Ичээгүй нүдний халуухан харцанд туяарах итгэл надад байна.
Ингэсэн хайранд хүн хэлсэн ч чамаасаа буцахгүй
Зөрүүхэн хүсэлд минь чамаас өөр хүн байсан ч одоо би жаргалтай байна
Зөндөө хүлээсэн хайранд нь ганцхан удаа уур хийсэн
Энэ миний бас чиний гэрэлтэйхэн хайрын өдөр болог
Тэмцэж олсон хайрандөө би л ганцхан үнэнч үлдсэн
Тэнгэр харах хүндээ хувь заяаг сондгойлон өгдөг нь үнэн юмдаа.
Миний сэтгэлийн хаалгыг эргэн тогшлоо
Эвлээгүй хайранд буруутай гэж хэний нулимс хэлсэн юм бэ
Бодохдоо, жаргалаас тусгаар улс зовлон хүсчээ дээ
Миний хээр өгүүлсэн дурлал үргэлжлэл дундаа гацчихсанг би мартаагүй
Хээрийн салхины аясыг даган бөхийдөг шиг
Чиний харцыг даган зүрх сэтгэл минь бөхийж билээ
Ямартай ч мартана гэсэн бодлоо өөрөөсөө аяч хаяагүй ч
Янаглан зовоох нулимсанд сиймхий учрал байсан байжээ.
Зөөлөн хаялсан цасан ширхэг зүрхний гүнд нэвсийх шиг
Өнөөдрийн жавраас алсад наран ээсэн нь үнэн юмдаг.
Ичээгүй нүдний халуухан харцанд туяарах итгэл надад байна.
Ингэсэн хайранд хүн хэлсэн ч чамаасаа буцахгүй
Зөрүүхэн хүсэлд минь чамаас өөр хүн байсан ч одоо би жаргалтай байна
Зөндөө хүлээсэн хайранд нь ганцхан удаа уур хийсэн
Энэ миний бас чиний гэрэлтэйхэн хайрын өдөр болог
Тэмцэж олсон хайрандөө би л ганцхан үнэнч үлдсэн
Тэнгэр харах хүндээ хувь заяаг сондгойлон өгдөг нь үнэн юмдаа.
Хайрын орон зай
Чимээгүй шөнийн тэр далайд.
Нэгэн хөлөг онгоц хурдлан явна.
Энэ хөлгийн нэрийг хайрын орон зай гэдэг
Анирхан хайрын далайг зүсэн мөнхийн аялалдаа гардаг.
Энэ хөлөг дээр аз жаргал, алдаж хоцорсон,
Уйлан хүлээсэн, догдлон баяссан өнгө өнгийн хайр солонгордог.
Шөнө татсан солонго
Энэ бол хайрын далайд туяаран харагдах
Ганцхан хөлөг онгоц
Түүний нэрийг хайрын орон зай гэдэг.
Нэгэн хөлөг онгоц хурдлан явна.
Энэ хөлгийн нэрийг хайрын орон зай гэдэг
Анирхан хайрын далайг зүсэн мөнхийн аялалдаа гардаг.
Энэ хөлөг дээр аз жаргал, алдаж хоцорсон,
Уйлан хүлээсэн, догдлон баяссан өнгө өнгийн хайр солонгордог.
Шөнө татсан солонго
Энэ бол хайрын далайд туяаран харагдах
Ганцхан хөлөг онгоц
Түүний нэрийг хайрын орон зай гэдэг.
Нэрсний чанамал
орц: 8кг нэрс
3кг сахар
500мл ус
3х/х төмсний гурил
хийх арга: Чанамалд хэрэглэх жимсийг сайтар угааж цэвэрлээд нэг саванд жимсээ бяцалж өгнө дөө.30мин буцалгаад сахараа хийж дахин 30мин буцалгана. Үүнийхээ дараа төмсний гурилаараа өтгөрүүлэн шилэнд хийж, шарах шүүгээнд таглахгүйгээр 220С-д 20мин жигнэнэ.Гаргаж ирээд сайтар таглаад сэрүүн газар хадгалаарай.
500мл ус
3х/х төмсний гурил
хийх арга: Чанамалд хэрэглэх жимсийг сайтар угааж цэвэрлээд нэг саванд жимсээ бяцалж өгнө дөө.30мин буцалгаад сахараа хийж дахин 30мин буцалгана. Үүнийхээ дараа төмсний гурилаараа өтгөрүүлэн шилэнд хийж, шарах шүүгээнд таглахгүйгээр 220С-д 20мин жигнэнэ.Гаргаж ирээд сайтар таглаад сэрүүн газар хадгалаарай.
Улаалзганы чанамал
орц: 1кг боловсорч гүйцсэн улаалзгана
1кг сахар
хийх арга: Улаалзганаа(ясыг цэвэрлэхгүйгээр)угаагаад том саванд 250гр усанд хийнэ.Зөөлөн гал дээр буцалтал нь модон халбагаар хутгана.Улаалзганаа өтгөртөл 10мин хутгах ба энэ хоорондоо хөөсийг нь сайтар хамж авна. Үүний дараа сахараа нэмж уустал нь хутгана.8-10мин буцалгах ба энэ бүх хугацаанд хутгасаар л байна шүү.Бага зэрэг хөргөөд сайтар угааж ариутгасан шилэн саванд чанамалаа шүүн хийж таглаад сэрүүн газар тавиарай.
1кг сахар
хийх арга: Улаалзганаа(ясыг цэвэрлэхгүйгээр)угаагаад том саванд 250гр усанд хийнэ.Зөөлөн гал дээр буцалтал нь модон халбагаар хутгана.Улаалзганаа өтгөртөл 10мин хутгах ба энэ хоорондоо хөөсийг нь сайтар хамж авна. Үүний дараа сахараа нэмж уустал нь хутгана.8-10мин буцалгах ба энэ бүх хугацаанд хутгасаар л байна шүү.Бага зэрэг хөргөөд сайтар угааж ариутгасан шилэн саванд чанамалаа шүүн хийж таглаад сэрүүн газар тавиарай.
Шүд цагаан бол инээхэд ч урамтай
Энэ тухайд бичигч би бээр ямар нэгэн шинжлэх ухааны тогтоогдсон зүйлийг бичсэнгүй ээ, тэр талаар ч сайн мэдэхгүй юм. Харин хүний туршсаныг буулгалаа.
1. Амны хөндийгөө маш сайн цэвэрлэж байх хэрэгтэй, байнга юм идсэнийхээ дараа биш юмаа гэхэд өглөө оройдоо бол заавал цэвэрлэж байх. Учир нь шүдэнд наалдсан элдэв зүйл хуримтлагдсаар аажимдаа чулуужих, шарлах үндэс нь болдог.Тэгээд ч аливаа эмгэг өвчний ихэнх нь амны хөндийтэй холбоотой байдаг шүү дээ.
2. Оогоо шүд цагааруулах үйлчилгээтэйг сонгон хэрэглэх. Гэхдээ гялалзсан үр дүн өгөхгүй ч гэсэн далайд дусал нэмэр гэж тодорхой хэмжээнд үр дүнгээ өгнө.
3. Өглөөдөө бидний нэрлэж сурсан гэдэсний хар эмийг нунтаглаад шүдээ сайн үрж угаах. Нүүрсний хар эм ч гэж бас нэрлэдэг.
4. Эцэст нь мэдээж кальцаар баялаг хоол хүнс болох ааруул цагаан идээ сайн идэж байхад бол мэдээж таны шүдэнд одоо биш юмаа гэхэд зохих үр дүнгээ өгч л таараа.
1. Амны хөндийгөө маш сайн цэвэрлэж байх хэрэгтэй, байнга юм идсэнийхээ дараа биш юмаа гэхэд өглөө оройдоо бол заавал цэвэрлэж байх. Учир нь шүдэнд наалдсан элдэв зүйл хуримтлагдсаар аажимдаа чулуужих, шарлах үндэс нь болдог.Тэгээд ч аливаа эмгэг өвчний ихэнх нь амны хөндийтэй холбоотой байдаг шүү дээ.
2. Оогоо шүд цагааруулах үйлчилгээтэйг сонгон хэрэглэх. Гэхдээ гялалзсан үр дүн өгөхгүй ч гэсэн далайд дусал нэмэр гэж тодорхой хэмжээнд үр дүнгээ өгнө.
3. Өглөөдөө бидний нэрлэж сурсан гэдэсний хар эмийг нунтаглаад шүдээ сайн үрж угаах. Нүүрсний хар эм ч гэж бас нэрлэдэг.
4. Эцэст нь мэдээж кальцаар баялаг хоол хүнс болох ааруул цагаан идээ сайн идэж байхад бол мэдээж таны шүдэнд одоо биш юмаа гэхэд зохих үр дүнгээ өгч л таараа.
Талх барьцгаая
Орц: Нэг аяга ус, нэг аяга цєцгий, 1/4 аяга тос, 5-6 аяга гурил, 1/2 аяга элсэн чихэр, хоёр єндєг
Хийх арга: Усандаа тос, цєцгийг холиод гурилаа нэмж модон халбагаар сайтар хутгах явцдаа элсэн чихэр, єндгийг нэмж сайтар холино. Гурилаа 8-10 минут нухахад наалдамхай нь багасч хатуурна. Зуурсан гурилаа нимгэхэн тосолсон саванд хийгээд дээд талыг нь тосоор шvршээрэй. Ингээд саваа битvvлээд дулаан газарт нэг цаг орчим байлга. Дээд талын гурилан бvрхvvлийг нимгэн зvсч авна. Гурилаа нимгэн элдэж хуруугаараа чангахан хуйл. Ингээд хоёр зуурмалаа тосолж бэлтгэсэн хайруулын савныхаа ёроод хийгээд таглаж хоёр дахин єсч хєєтєл нь 45-60 минут байлгана. Гурилаа хєєсний дараа талхны савны дээд талаар ил гарсан хэсэгт єндєгний зуурмагаа тvрхээрэй. 190°С-ийн халуун зууханд 30-35 минут орчим жигнэ.
Орц: Нэг аяга ус, нэг аяга цєцгий, 1/4 аяга тос, 5-6 аяга гурил, 1/2 аяга элсэн чихэр, хоёр єндєг
Хийх арга: Усандаа тос, цєцгийг холиод гурилаа нэмж модон халбагаар сайтар хутгах явцдаа элсэн чихэр, єндгийг нэмж сайтар холино. Гурилаа 8-10 минут нухахад наалдамхай нь багасч хатуурна. Зуурсан гурилаа нимгэхэн тосолсон саванд хийгээд дээд талыг нь тосоор шvршээрэй. Ингээд саваа битvvлээд дулаан газарт нэг цаг орчим байлга. Дээд талын гурилан бvрхvvлийг нимгэн зvсч авна. Гурилаа нимгэн элдэж хуруугаараа чангахан хуйл. Ингээд хоёр зуурмалаа тосолж бэлтгэсэн хайруулын савныхаа ёроод хийгээд таглаж хоёр дахин єсч хєєтєл нь 45-60 минут байлгана. Гурилаа хєєсний дараа талхны савны дээд талаар ил гарсан хэсэгт єндєгний зуурмагаа тvрхээрэй. 190°С-ийн халуун зууханд 30-35 минут орчим жигнэ.
Хийх арга: Усандаа тос, цєцгийг холиод гурилаа нэмж модон халбагаар сайтар хутгах явцдаа элсэн чихэр, єндгийг нэмж сайтар холино. Гурилаа 8-10 минут нухахад наалдамхай нь багасч хатуурна. Зуурсан гурилаа нимгэхэн тосолсон саванд хийгээд дээд талыг нь тосоор шvршээрэй. Ингээд саваа битvvлээд дулаан газарт нэг цаг орчим байлга. Дээд талын гурилан бvрхvvлийг нимгэн зvсч авна. Гурилаа нимгэн элдэж хуруугаараа чангахан хуйл. Ингээд хоёр зуурмалаа тосолж бэлтгэсэн хайруулын савныхаа ёроод хийгээд таглаж хоёр дахин єсч хєєтєл нь 45-60 минут байлгана. Гурилаа хєєсний дараа талхны савны дээд талаар ил гарсан хэсэгт єндєгний зуурмагаа тvрхээрэй. 190°С-ийн халуун зууханд 30-35 минут орчим жигнэ.
Орц: Нэг аяга ус, нэг аяга цєцгий, 1/4 аяга тос, 5-6 аяга гурил, 1/2 аяга элсэн чихэр, хоёр єндєг
Хийх арга: Усандаа тос, цєцгийг холиод гурилаа нэмж модон халбагаар сайтар хутгах явцдаа элсэн чихэр, єндгийг нэмж сайтар холино. Гурилаа 8-10 минут нухахад наалдамхай нь багасч хатуурна. Зуурсан гурилаа нимгэхэн тосолсон саванд хийгээд дээд талыг нь тосоор шvршээрэй. Ингээд саваа битvvлээд дулаан газарт нэг цаг орчим байлга. Дээд талын гурилан бvрхvvлийг нимгэн зvсч авна. Гурилаа нимгэн элдэж хуруугаараа чангахан хуйл. Ингээд хоёр зуурмалаа тосолж бэлтгэсэн хайруулын савныхаа ёроод хийгээд таглаж хоёр дахин єсч хєєтєл нь 45-60 минут байлгана. Гурилаа хєєсний дараа талхны савны дээд талаар ил гарсан хэсэгт єндєгний зуурмагаа тvрхээрэй. 190°С-ийн халуун зууханд 30-35 минут орчим жигнэ.
Солонгос кимчи
Орц: Хятад байцаа 200 гр, улаан чинжvv нэг хоолны халбага, ногоон сонгино хоёр ширхэг, сармис хоёр хумс, цагаан гаа нэг ширхэг, элсэн чихэр хоёр цайны халбага.
Хийх арга: Байцаагаа цэвэрлэн дэлбээ бvгдэд нь давс цацан 20-30 минут байлгаад усанд зайлж шvvж авна. Улаан чинжvvг усанд дэвтээж дээрээс нь сонгино, сармис, цагаан гааг жижиглэн хэрчиж хийж хутга. Давсалж бэлтгэсэн байцаагаа энэхvv бэлтгэсэн амтлагчдаа дvрэн базаж дэлбээ завсар бvрт амтлагчаасаа тvрхэж єгнє. Эцэст нь байцаа халуун ногоонд болдог тул чанахгvй гэдгийг анхаараарай.
Хоёрдугаар хувилбар:
Орц: Кимчи /бєєрєнхий цагаан байцаа/, 100 гр, давс 30 гр, бєєрєнхий сонгино 100 гр, сармис таван гр, нунтаг улаан чинжvv, цуу.
Хийх арга: Кимчи буюу бєєрєнхий цагаан ердийн байцааг таллан хувааж савх байдлаар нарийн хэрчинэ. Хэрчсэн кимчийг давсалж 2-3 цаг байлгана. Бєєрєнхий сонгино сармисыг жижиглэн хярж хєшиглєєд нунтаг улаан чинжvvтэй холино. Давсалсан дээрх кимчийг шаазан буюу вааран саванд шилжvvлэн хийж бэлтгэсэн сонгино, сармис, улаан чинжvvний холимогоор амталж найруулна. Найруулсан кимчийг уг саванд 2-3 хоног дарж бэлэн болгоно. Хэрэв кимчийг бэлтгэсэн єдєрт нь зочдод єгєх болбол цуу бага зэрэг нэмнэ.
Хийх арга: Байцаагаа цэвэрлэн дэлбээ бvгдэд нь давс цацан 20-30 минут байлгаад усанд зайлж шvvж авна. Улаан чинжvvг усанд дэвтээж дээрээс нь сонгино, сармис, цагаан гааг жижиглэн хэрчиж хийж хутга. Давсалж бэлтгэсэн байцаагаа энэхvv бэлтгэсэн амтлагчдаа дvрэн базаж дэлбээ завсар бvрт амтлагчаасаа тvрхэж єгнє. Эцэст нь байцаа халуун ногоонд болдог тул чанахгvй гэдгийг анхаараарай.
Хоёрдугаар хувилбар:
Орц: Кимчи /бєєрєнхий цагаан байцаа/, 100 гр, давс 30 гр, бєєрєнхий сонгино 100 гр, сармис таван гр, нунтаг улаан чинжvv, цуу.
Хийх арга: Кимчи буюу бєєрєнхий цагаан ердийн байцааг таллан хувааж савх байдлаар нарийн хэрчинэ. Хэрчсэн кимчийг давсалж 2-3 цаг байлгана. Бєєрєнхий сонгино сармисыг жижиглэн хярж хєшиглєєд нунтаг улаан чинжvvтэй холино. Давсалсан дээрх кимчийг шаазан буюу вааран саванд шилжvvлэн хийж бэлтгэсэн сонгино, сармис, улаан чинжvvний холимогоор амталж найруулна. Найруулсан кимчийг уг саванд 2-3 хоног дарж бэлэн болгоно. Хэрэв кимчийг бэлтгэсэн єдєрт нь зочдод єгєх болбол цуу бага зэрэг нэмнэ.
Єргєст хэмх
Орц: -Дєрвєн кг ногоон єргєст хэмх, таван литр ус, 200 гр давс, 150 гр сахар, хагас шил хоолны уксус, 25 гр лаврын навч, укроп, сармис
Давстай ус бэлтгэх: -хоёр ц/х давс, нэг ц/х элсэн чихэр, нэг ц/х уксус
Хийх арга: Шилийг сайн угааж, ариутгаж бэлтгэнэ. Ногоон єргєст хэмхээ сайтар угааж, цэвэрлэж гонзгой хэрчиж бэлтгэнэ. Бэлтгэсэн шилэндээ бvх орцоо хийсний дараа урьдчилан буцалгасан усандаа єргєст хэмхээ нэмээд шарах шvvгээнд 20 минут тагийг чангалахгvйгээр жигнэнэ. Гаргаж ирээд тагийг чангалж доош тааруулж тавина.
Давстай ус бэлтгэх: -хоёр ц/х давс, нэг ц/х элсэн чихэр, нэг ц/х уксус
Хийх арга: Шилийг сайн угааж, ариутгаж бэлтгэнэ. Ногоон єргєст хэмхээ сайтар угааж, цэвэрлэж гонзгой хэрчиж бэлтгэнэ. Бэлтгэсэн шилэндээ бvх орцоо хийсний дараа урьдчилан буцалгасан усандаа єргєст хэмхээ нэмээд шарах шvvгээнд 20 минут тагийг чангалахгvйгээр жигнэнэ. Гаргаж ирээд тагийг чангалж доош тааруулж тавина.
Vхрийн нvдний чанамал
ХИЙХ АРГА: Vхрийн нvдээ иш, навчнаас нь салгаж усаар зайлж угаана. Энэ жимс нь зузаан хальстай байдаг тул чихрийн сироп удаан шингэдэг.
Иймд vхрийн нvдээ буруу чанавал хорчийж хэлбэрээ алдах магадлалтай. Чанахаасаа ємнє жимсээ усанд гурван минут орчим дэвтээж таван минутын турш буцалгана. Vvний дараа чанасан жимсээ хvйтэн усанд сойж шvvнэ. Буцалж буй жимсэндээ чихрийн сиропоо хийж найман минутын турш зєєлєн гал дээр буцалгана. Буцлах явцад ялгарах хєєсийг байнга хамж авахаа мартуузай.
ОРЦ: Vхрийн нvд нэг килофамм, Элсэн чихэр 1.5кг, Ус 200 мл
Иймд vхрийн нvдээ буруу чанавал хорчийж хэлбэрээ алдах магадлалтай. Чанахаасаа ємнє жимсээ усанд гурван минут орчим дэвтээж таван минутын турш буцалгана. Vvний дараа чанасан жимсээ хvйтэн усанд сойж шvvнэ. Буцалж буй жимсэндээ чихрийн сиропоо хийж найман минутын турш зєєлєн гал дээр буцалгана. Буцлах явцад ялгарах хєєсийг байнга хамж авахаа мартуузай.
ОРЦ: Vхрийн нvд нэг килофамм, Элсэн чихэр 1.5кг, Ус 200 мл
Tuesday, September 23, 2008
Ижийтэйгээ байхад би баян байсаан
Энэ шүлгийг би нилээн дээр сонсож байлаа л даа. Эхэндээ үг энэ тэрийг нь анзаарч байсанчгүй, хамт амьдардаг охин маань энэ их гоё шүлэг бас клип хийцэн гээл яриааал байдаг байсан юм.Тээд нэг удаа сонслоо, үзлээ, хоолой зангирав, уйлав...Саяхөөн нэг хүний блог хараал байжийсан чинь байжийн энэ маань, тэхээр нь гяаалс хуулаа хаяцөө.
Ингээд копи пэст
Хагарсан чулуу дахиад хэзээ ч эвлэдэггүй шиг
Үнэнээ хэлье
Нулимсаараа зуурч хэлье
Хагацахын цагт үхэл давж уулздаггүй шиг
Үнэнээ хэлье
Амьсгалаа зангидаж хэлье!
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Орилсоор ижийдээ очин нулимсаа арчихад
Одод бүгдээрээ миний нүдэн дотор л түгдэг байсан...
Ижий минь инээгээд над руу ирэхэд
Энэхэн дэлхийн наран над дээр л асгардаг
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Араг үүрсэн ижийхээ ар өвөрт гүйхэд
Аараг толгодын элс алтаар нурдаг байсан
Бөртөн бөртөн зэрэглээ хормойтой минь орооцолдож
Бүжин бор хөлийн минь сайрыг долоодог байсан
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Судас нь лугшиж халуу дүүгсэн
Бурханы өвөр дээр тоглодог байсан
Сүнс зайлам харанхуйн дунд
Сүү нөмөрч унтдаг байсан
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Уул уулын орой уулздаггүй шиг
Үнэнээ хэлье!
....
Ижийгээ амирласанаас хойш би гуйлгачин болсон
Гэхдээ...
Энэ хорвоогоос үхлээс бусдыг тоож гуйхгүй гуйлгачин болсон
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Б. Лхагвасүрэн
Ингээд копи пэст
Хагарсан чулуу дахиад хэзээ ч эвлэдэггүй шиг
Үнэнээ хэлье
Нулимсаараа зуурч хэлье
Хагацахын цагт үхэл давж уулздаггүй шиг
Үнэнээ хэлье
Амьсгалаа зангидаж хэлье!
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Орилсоор ижийдээ очин нулимсаа арчихад
Одод бүгдээрээ миний нүдэн дотор л түгдэг байсан...
Ижий минь инээгээд над руу ирэхэд
Энэхэн дэлхийн наран над дээр л асгардаг
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Араг үүрсэн ижийхээ ар өвөрт гүйхэд
Аараг толгодын элс алтаар нурдаг байсан
Бөртөн бөртөн зэрэглээ хормойтой минь орооцолдож
Бүжин бор хөлийн минь сайрыг долоодог байсан
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Судас нь лугшиж халуу дүүгсэн
Бурханы өвөр дээр тоглодог байсан
Сүнс зайлам харанхуйн дунд
Сүү нөмөрч унтдаг байсан
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Уул уулын орой уулздаггүй шиг
Үнэнээ хэлье!
....
Ижийгээ амирласанаас хойш би гуйлгачин болсон
Гэхдээ...
Энэ хорвоогоос үхлээс бусдыг тоож гуйхгүй гуйлгачин болсон
Ижийтэйгээ байхад би баян байсан...
Б. Лхагвасүрэн
Monday, September 22, 2008
Сормуус тэмтрэх уйт шөнөөр
Нэг л их хөнгөн гуниг зүрхэнд минь хургаж хургаж
Нэлхийтэл сэтгэлийн хойморт ирж асгараад л
Нил харанхуй шөнүүдэд чиний нүдийг санан санахад
Нэрээр чинь бичсэн шүлэг нимгэн цааснаа амилаад л
Яагаад би ингэж сормуус хөндөн гунигладгаа мэддэгүй
Ялдам хайрын үгсийг зүрхнийхээ нулимсаар сийлдэгээ мэддэгүй
Хэний төлөөнөө сэтгэл сэмрэн сэмрэн өнчирдгөө мэддэггүй
Хээнцэр залуухан насаа хүслээсээ нууж үрдэгээ мэддэггүй
Яах гэж би олон олон гэрэлт мөрүүдийг оддоос түүж газарт үлдээдгээ мэддэггүй
Ямар сайхан хайраа цээж дүүрэн гунигаар арилжснаа мэддэггүй
Хэнд зориулж уйт шөнөөр сормуус тэмтрэн хайрын бадаг тэрлэдгээ мэддэггүй
Хээр талын өнчин саранд гоо үзэсгэлэнгээ өргөдгөө мэддэггүй
Тэгэвч би...
Хөндүүр зүрхний нулимс минь чиний л төлөө урсахад дуртай
Хөнгөн бийрийн үзүүртээ чиний л хайрыг зурах дуртай
Ганцаар үдэх шөнүүдийг чиний л харцаар дүүргэх дуртай
Гуниг баярын аль алинд нь чиний л нэрээр дуудах дуртай
Зуун жил сарны дор ганцхан чамайг л хайрлаж гуниглах бол
Ай ямархан их жаргал тэр билээ
Зуун жил зөвхөн чамд л зориулж салхи надад хайрын үгс шивнэвэл
Ай юутай их хувь тавилан энэ билээ
Нэлхийтэл сэтгэлийн хойморт ирж асгараад л
Нил харанхуй шөнүүдэд чиний нүдийг санан санахад
Нэрээр чинь бичсэн шүлэг нимгэн цааснаа амилаад л
Яагаад би ингэж сормуус хөндөн гунигладгаа мэддэгүй
Ялдам хайрын үгсийг зүрхнийхээ нулимсаар сийлдэгээ мэддэгүй
Хэний төлөөнөө сэтгэл сэмрэн сэмрэн өнчирдгөө мэддэггүй
Хээнцэр залуухан насаа хүслээсээ нууж үрдэгээ мэддэггүй
Яах гэж би олон олон гэрэлт мөрүүдийг оддоос түүж газарт үлдээдгээ мэддэггүй
Ямар сайхан хайраа цээж дүүрэн гунигаар арилжснаа мэддэггүй
Хэнд зориулж уйт шөнөөр сормуус тэмтрэн хайрын бадаг тэрлэдгээ мэддэггүй
Хээр талын өнчин саранд гоо үзэсгэлэнгээ өргөдгөө мэддэггүй
Тэгэвч би...
Хөндүүр зүрхний нулимс минь чиний л төлөө урсахад дуртай
Хөнгөн бийрийн үзүүртээ чиний л хайрыг зурах дуртай
Ганцаар үдэх шөнүүдийг чиний л харцаар дүүргэх дуртай
Гуниг баярын аль алинд нь чиний л нэрээр дуудах дуртай
Зуун жил сарны дор ганцхан чамайг л хайрлаж гуниглах бол
Ай ямархан их жаргал тэр билээ
Зуун жил зөвхөн чамд л зориулж салхи надад хайрын үгс шивнэвэл
Ай юутай их хувь тавилан энэ билээ
Friday, September 19, 2008
Сайхан эхлэл байна аа
Өнөөдөр амралтын өдөр сайхан унтий гэж байтал 2 дүү маань аягүй эрт босдгоороо босчоол чанга чанга идэж уух, тоглох зэргээ ярьж байгаал намайг сэрээчлээ. Жаал нүдээ аньж буцаал унтчих санаатай тэдний ярилцах инээх уйлахыг сонсож байтал бүүр нойр сэргэчдэг байшд.За за болий гэж бодоол нүдээ нээгээл эгчтэйгээ хүүш нөгөө Сувдаагийн чинь охин аймшгийн кинонд нугасгүй юм байншд..., тиймүү даа тэр чинь одоо дөнгөж 8-тай шд..гүй ээ харин тий хн нээрээ хүүхдээ ганцааранг нь байлгаал майлгаал гэсэн аар саар юмхан ярьж суутал эгч за за явий, ажилдаа эртхэн очий гээл босоол нүүр гар нөгөө хувцас хунараа өмсөөл 5000 төг орхиод энүүгээр талх, вок аваарай, тэгээд 2дүүгийхээ хувцыг угаагаарай гээл боссдож байгаал гараад явчлөө.Би за за гэрээ цэвэрлдиймуу яадын билээ гээл ийш тийш эргэлдэж байгаал пс-ээ харсан чинь хол байгаа найз маань ороод ирчиж...Тэгээл бид 2 чинь жаал мэсэнжэрдлээ.
Нэг иймэрхүү юм ярилаа л даа...
chinzo Sain uu? Jagaa minii naiz?Нэг иймэрхүү юм ярилаа л даа...
jaga hi sain uu, udiid neg taarahiimaa te, bi sain sain
jaga naiz n chamaar baharhaj bn aa neeh huurhun shd zuger kk
chinzo he he funny
....гэсэнойр зуурын юмхан яриал өдөр эхэллээ дээ. Найз нартаа хайртай шүү,Та нараар үргэлж бахархаж байдаг, бас маш их санаж байна аа...
Wednesday, September 17, 2008
Луувангийн торт
3 аяга үрсэн лууван
2-4 ширхэг өндөг
1 аяга ургамлын тос
2 аяга гурил
2 аяга сахар
1/2 жижиг халбага давс
1 жижиг халбага сод
1 ууттай ванилин(яагаав жижиг цаасан ууттай байдаг даа.)
Жич: Бүр гого болги гэвэл самар үзэм юу л бол юу зохиогоод нэмж болно.Тэхдээ мэдээж баримжаатай хийн шүү дээ...,Бүгдийг нийлүүлж хутгаад л болоо
180 градуст 30 минут. Тэхдээ танайх жоохон гацдаг эсвэл тохиргоо энэ тэр нь алдагдсан шарх шүүгээтэй бол санаа зоволтгүй.Харж байгаал хутгаар катгаж үзээл наалдку бол амттайхан торт чинь бэлэн ок....
Амтархан зоогдоорой.
2-4 ширхэг өндөг
1 аяга ургамлын тос
2 аяга гурил
2 аяга сахар
1/2 жижиг халбага давс
1 жижиг халбага сод
1 ууттай ванилин(яагаав жижиг цаасан ууттай байдаг даа.)
Жич: Бүр гого болги гэвэл самар үзэм юу л бол юу зохиогоод нэмж болно.Тэхдээ мэдээж баримжаатай хийн шүү дээ...,Бүгдийг нийлүүлж хутгаад л болоо
180 градуст 30 минут. Тэхдээ танайх жоохон гацдаг эсвэл тохиргоо энэ тэр нь алдагдсан шарх шүүгээтэй бол санаа зоволтгүй.Харж байгаал хутгаар катгаж үзээл наалдку бол амттайхан торт чинь бэлэн ок....
Амтархан зоогдоорой.
Tuesday, September 9, 2008
Найзууд гэж хэн бэ?
Найз гэдэг үг өөрөө хэн нэгэнд найр тавих, хэн нэгэнд бусдаас илүү анхаарал тавих гэсэн үг юм шиг. Таны мэдэх найзууд харин ямар вэ? Би сайн мэдкү юм даа. Хүмүүс чинь хэн нэгэнтэй харилцаж байж амьд байдаг учраас найз заавал байх ёстой ч юм болуу? эсвэл найз ер нь хэнд хэрэгтэй юм гэж хааяа бодогдох шиг. Чиний найз нар чиний урмыг хугалж, эсвэл чи өөрөө урмыг нь хугалах тохиолдол зөндөө л байсан байх. Гэвч та түүнийг уучилж чадахгүй, эсвэл тэр таныг уучилхааргүй том зүйл байсан гэжүү? Ихэнх найз нар жижиг зүйлээс болж салдаг нь инээдтэй.Бид нар бага байхдаа зөндөө л найзтай байсан даа. Тэгээд одоо тэд нарын хэд нь таны миний найз вэ? Заримтай нь огт танихгүй хүн шиг өнгөрдөг биш гэжүү. Нэг өдөр найз байсанаа нөгөө өдөр өстөн мэт байх нь юуных вэ? Таны хувьд жинхэнэ найз ямар байх ёстой юм бол?
Subscribe to:
Posts (Atom)
цэкогийн тухайд
- DOTOOD UZESGELEN
- Mongolia, Darkhan, Christian
- Байдагã¿é л нэг Монгол хатагтай даа